Chloé Grace schurkte tegen de leeftijd van één jaar aan, voor ze eindelijk doorsliep. Pas nadat wij een slaapritueel invoerde, behoorden de onderbroken nachten tot het verleden. Waarom ben ik dan nog steeds geen grote fan van de avonden, laat staan van het slaapritueel?
Bijna 3 op de 10 kinderen krijgt ooit te maken met slaapproblemen. Bij baby’s, peuters en kleuters zijn heel wat slaapproblemen vaak onbewust aangeleerd door de ouders.
Afscheid nemen van de dag
In slaap vallen lijkt vanzelfsprekend. Toch moeten sommige kinderen dit écht leren. Een vaste, rustige slaapplek en een vaste bedtijd helpen om je kind een duidelijk signaal te geven dat het tijd is om te slapen. Bovendien is het als ouder belangrijk om een onderscheid te maken tussen de ‘drukke dag’ en de ‘rustige nacht’. Door te zorgen voor een rustige overgang raakt je kind sneller in slaap-modus.
Wat is een slaapritueel?
Een slaapritueel bereidt je kind voor op de nacht en maakt het afscheid nemen van de dag minder moeilijk. Het ideale slaapritueel duurt 15 à 20 minuten. Consequentie en voorspelbaarheid is the key word – je voert het slaapritueel consequent elke dag uit, zeker in periodes van grote veranderingen. Je doorloopt elke avond dezelfde stappen in dezelfde volgorde, kondigt het op dezelfde manier aan en voert het steeds op dezelfde manier uit.
Als een kind nacht na nacht moeilijk slaapt kan het hele gezin hierdoor onder druk komen te staan. Ouders weten vaak niet meer waar eerst te beginnen en zijn ten einde raad als het op de slaap van hun kinderen aankomt. Bijna 3 op de 10 kinderen krijgt ooit te maken met slaapproblemen. Bij baby’s, peuters en kleuters zijn heel wat slaapproblemen vaak onbewust aangeleerd door de ouders.
Daarnaast moeten ouders zich bewust worden van het individuele slaappatroon van hun kind en hun activiteiten en verwachtingen hierop afstemmen. Niet elk kind heeft evenveel slaap nodig en het slaappatroon verandert ook naarmate kinderen ouder worden.
Wat is dagafbouw?
Het is belangrijk om een onderscheid te maken tussen de ‘drukke dag’ en de ‘rustige nacht’. Door te zorgen voor een rustige overgang raakt je kind sneller in slaap-modus. Mijn echtgenoot heeft er soms het handje naar om vlak voor bedtijd nog wilde spelletjes te gaan spelen met zijn kinderen. Qua dagafbouw is dat een NO NO.
Je kan beter zorgen voor –
- In het laatste halfuur voor het slapengaan voor rustige activiteiten zoals spelletje spelen of een boek lezen.
- Verwijder tv, laptop, tablet en smartphone minstens een halfuur voor het slapengaan. Het blauwe licht belemmert de aanmaak van melatonine, waardoor de slaap uitgesteld wordt.
- Laat een uur tussen eet- en slaaptijd. Je kind met een volle maag naar bed sturen, is geen goed idee.
- Kies ’s avonds, indien mogelijk, voor lichte maaltijden.
- Vermijd chips, zoetigheid en cafeïnehoudende drankjes zoals cola en energiedrankjes (ook overdag).
- Geef geen suikerrijke producten voor het slapengaan.
Zo pakken wij het aan, …
Na de avondmaaltijd gaan Chloe Grace (3) en Dominic (5) in bad. Daarna worden de tandjes gepoetst, mogen ze nog tien minuten een rustig spelletje doen en daarna gaan ze richting beddenbak. Eerst een plasje, ik lees hen gezamenlijk een verhaaltje voor, we luisteren nog kort naar hun besognes, kus en knuffel en dan gaat onherroepelijk de deur achter ons toe.
Het spelletje wordt overigens getimed met de keukenwekker en ze moeten na afloop het één en ander zelf opruimen.
Maar leuk vind ik het niet
We hebben dus braaf een aantal vaste activiteiten bedacht, opdat onze kinderen de prikkels van overdag los zouden laten en zich zouden voor bereiden op de nachtrust. Vooral het samen zijn en het bespreken van de dag vind ik (en zij ook) het leukst. Bovendien werkt het ook voor mijn kinderen, zo’n slaapritueel. Waarom heb ik er dan niet altijd zin in?
Soms probeer ik het slaapritueel af te raffelen. Bovendien lees ik zo vaak het zelfde bedtijdverhaaltje dat ik het wel kan dromen.
Want ik hou helemaal niet van regelmaat
Mijn echtgenoot is er na acht jaar huwelijk wel achter: ik ben niet de meest gestructureerde persoon. Zelfs de dagdagelijkse dingen doe ik graag ’s in een andere volgorde. Wat er in me opkomt, so to speak en het is het resultaat dat telt (zeg ik).
Ik vind het daarom lastig om elke avond precies hetzelfde te moeten doen.
Het wordt nog meer een opgave als kinderen en mama uitgeput zijn van school en van het werk en ze nauwelijks de avond halen. Als de kinderen nog maar eens willen experimenteren met grenzen, als ze tijd willen rekken of nog erger, het programma om willen gooien. Soms wil ik er de kantjes van af lopen, het af te raffelen want time is money. Of ik zit met mijn gedachten alweer beneden: nog wat werken, afwasmachine inruimen, schoolspullen klaar zetten voor morgen en verdikkeme, waar is de zwembroek van Dominic? Bovendien lees ik zo vaak het zelfde bedtijdverhaaltje dat ik het wel kan drooomen.
Nochtans hoor je unieke dingen
En toch. Voor ons werkt een slaapritueel. Dominic en Chloé Grace wéten dat het bedtijd is en gaan (soms zelfs met enige enthousiasme!) over naar een nachtritme. En ik trek mezelf op aan het gesprekje. Op de vraag “Wat is het leukste dat je vandaag is overkomen?” hoor je de gekste dingen, over blauwe krokodillen, juffen die jarig zijn “met een vier en een één” en Diewertje, die haar pop niet wenste te delen.
De Christelijke Mutualiteit (CM) ontwikkelde kaartjes met de tien meest voorkomende onderdelen van het slaapritueel bij jonge kinderen. Deze structuurkaartjes helpen om het slaapritueel visueel zichtbaar te maken voor je kind.
Hoe een slaapritueel in voege brengen?
Structuurkaartjes
De Christelijke Mutualiteit (CM) ontwikkelde kaartjes met de tien meest voorkomende onderdelen van het slaapritueel bij jonge kinderen.
Deze structuurkaartjes helpen om het slaapritueel visueel zichtbaar te maken voor je kind.
Meer informatie vind je hier.
Het sl(aap)wel-spel
Wat ‘quality-time’ inbouwen vlak voor het slapengaan kan de drempel voor het slapengaan wegnemen. Een rustig spelletje spelen vlak voor bedtijd zorgt voor een leuk en aangenaam slaapritueel. Hiertoe ontwikkelde CM het sl(aap)wel-spel, waarbij met weg- en opdrachtentegels een weg wordt gebouwd en opdrachten uitgevoerd.
Het spel neemt slechts vijf tot tien minuten in beslag. Het is geschikt voor twee tot vier spelers en voor kinderen vanaf twee jaar.
Speel het spel tot er drie opdrachten zijn vervuld. Er is geen winnaar of verliezer. Het plezier van het spelen staat voorop.
Meer informatie vind je hier.
Q: Welk slaapritueel heb jij in elkaar gezet voor jouw kind(eren)?
