Mijn schoonmoeder woont in de buurt van de Kesselse Heide. Als scholier liep ik af en toe verplicht met de knapzak op de rug over het 43 hectaren grote domein. Op één van de laatste mooie herfstdagen maakten wij een paddenstoelenwandeling over de Kesselse Heide en daar hebben we beelden van.
Op een bepaald moment word je een beetje zeeziek van het filmpje. Dat was omdat de zoon het overnam (anders kom ik er zelf nooit op!) Ik zou zeggen: doorbijten want wat er na komt, is ook nog mooi.
Wat is de Kesselse Heide?
De Kesselse Heide is een provinciaal domein in Kessel, een deelgemeente van het Belgische Nijlen. De Kesselse Heide is opgericht in 1976 en is sinds 1996 een beschermd landschap. Je kan er prachtige wandelingen maken. Een Kempens landschap zoals het vroeger was, tegenwoordig een zeldzaamheid in Vlaanderen. In de zomermaanden grazen er schapen. Ook hebben ze er bijen in de bijenhal in het Hoogbos. De honingbij is een belangrijke bestuiver van bloemen
Kinderen kunnen er spelen in het speelbos en op de zandvlakten. Rollebollen door de bladeren, een kamp bouwen met takken? In het speelbos kan het en mag het. En op de uitgestrekte zandvlakten kunnen ze bijvoorbeeld zandkastelen bouwen. Her en der staan er bankjes voor de ouders, om te verpozen. Of neem een deken mee en ga heerlijk picknicken met zijn allen.
Leestip: Nog meer wandelen in Kessel!
Begrazing door schapen
Oorspronkelijk bestond de Kesselse Heide alleen uit bossen. Tijdens de vroege middeleeuwen evolueerde dit landschap naar een afwisseling van open heide en bos wegens ongebreidelde rooiing met de bedoeling en er schapen te laten grazen. De schapen zorgden voor vlees, melk, wol en mest. Vandaag de dag wordt de heide in stand gehouden door Kempische heideschapen en door de heide te plaggen. Plaggen is het verwijderen van de bovenste grondlaag met begroeiing. Een uitgestoken zode met gras- of heideplanten plus beworteling is een plag. De plaggen werden als strooisel in de stal gelegd en zo met dierlijke uitwerpselen tot compost vermengd die ten slotte jaarlijks naar de akker op de es werd gebracht ter bemesting. Plaggen uit de vruchtbare beekgronden konden rechtstreeks op de landbouwgronden worden verspreid.
Mocht de natuur haar gang kunnen gaan, dan zou de heide binnen een aantal jaar plaats maken voor een bos. Op de Kesselse Heide gaan ze die ‘verbossing’ tegen door de schapen jonge boompjes en grassen af te laten grazen. Zo zorgen ze ervoor dat de heide open blijft. De schapen bepalen bovendien in belangrijke mate het typische uitzicht van de purperen heide.
De Kesselse Heide is onderanderen door dit beleid, een stuk Kempens landschap zoals het vroeger was: een kleurrijke afwisseling van struikheidevlakten, naald- en loofbossen, zandvlakten en poeltjes. Je kan er wandelen door een landschap dat zeldzaam is geworden in Vlaanderen.
Tijdens de maanden augustus, september en oktober is de heide op zijn mooist. Dan ligt er een purperen tapijt tussen de zandplekken en bosjes.
Kesselse Heide in de herfst
De Kesselse Heide is natuurlijk in elk seizoen magisch, maar wij gingen op één van de allerlaatste zonnige herfstzondagen op zoek naar paddenstoelen. Paddenstoelen vormen één van de trekpleisters van de Kesselse Heide. Vliegenzwammen groeien hier vooral in de buurt van berken en eiken. De ondergrondse zwamdraden vormen een samenleving met de haarwortels van de boom. Ook als de boom verdwenen is, kan je soms nog een kring van paddenstoelen terugvinden. Veel paddenstoelen zijn opruimers van dood materiaal en dus heel belangrijk voor de voedselkringloop in de natuur. Het identificeren van paddenstoelen met behulp van een boek, met een foto, zonder voorafgaande basiskennis, is heel gevaarlijk. Enkel door een zeer grondige kennis van de specifieke kenmerken kan je de paddenstoelen onderscheiden. Bovendien heeft een paddenstoel heeft verschillende groeistadia. Dit kan tot verwarring leiden bij de identificatie.
Respecteer de Kesselse Heide
In de herfst kun je genieten van het typische uitzicht van de Kesselse Heide en van de vele vruchten en paddenstoelen, die je als wandelaar tegenkomt. Natuurlijk neem je graag wat mee uit de natuur. Struinen, sprokkelen en dingen zoeken is een spannend en ontspannend tijdverdrijf voor jou en je kind(eren). Een paar dennenappels, beukennootjes, eikels of kastanjes en wat mooie herfstbladeren mogen best meegenomen worden voor een herfsttafel thuis of op school.
De Kesselse Heide is één van die zeldzame plaatsen nog in Vlaanderen, waar je volop met de natuur in contact komt. En we hebben relatief weinig natuur in ons land. Dus we kunnen niet allemaal voor eigen gebruik uit de natuur oogsten. Voor paddenstoelen geldt dat het niet eenvoudig is om de niet-giftige paddenstoelen van de giftige te onderscheiden. Paddenstoelen mag je nooit plukken en meenemen tenzij ze reeds afgebroken zijn. Je kan met spiegeltjes en een loep een paddenstoel ter plekke bestuderen.
Commercieel plukken van paddenstoelen is strafbaar! Formeel is dat stroperij. Politie en boswachter treden daar streng tegen op. Kijk naar de paddenstoelen, geniet ervan met je ogen en met je neus zodat ook de volgende bezoeker deze herfstpracht kan zien en dieren ervan kunnen eten.
Volg ons op YouTube!
Extra downloads
Een leuke wandelbrochure voor op de Kesselse Heide
Het grondplan van de Kesselse Heide, zodat je niet verdwaalt!
Q: Iemand die uit de buurt is en de Kesselse Heide kent? Wat zijn jouw ervaringen?