Laten we wel wezen – het huishouden is slecht voor de rug en de knieën. Je heft, je bukt en je leunt geregeld voorover. Om te voorkomen dat je lichamelijke klachten krijgt, moet je ergonomisch schoonmaken. Daarover gaat deze post.
Wat is ergonomisch schoonmaken?
Wie ergonomisch werkt, denkt vooruit. Door ergonomisch schoon te maken, schakel je lichamelijke klachten uit die een gevolg zijn van huishoudelijk werk.
Lichamelijke klachten
De ergonomie gaat verder dan enkel lichamelijke klachten door schoonmaken. We kunnen ook klachten krijgen door hoe we zitten, recht staan en werken. Bij een verkeerde houding worden rug, schouders en knieeen verkeerd en overbelast. Dan hebben we pijn. Dan moeten we naar de huisarts of de fysiotherapeut.
Mentale klachten
Ook geestelijke besognes vallen ook onder ergonomisch werken. Is het werk wat je doet niet uitdagend genoeg of sta je onder stress, dan kan dat ook mentale klachten veroorzaken.
De ergonomie wil een gezonde en veilige (werk)plek voorstaan. En dat tijdens het werken in de fabriek, het kantoor, de kinderopvang en zelfs tijdens het autorijden of de handtas dragen.
Ergonomie = een gezonde en veilige werkplek
De ergonomie staat bol van goede raadgevingen die wetenschappelijk onderbouwd zijn. Wie aandacht heeft voor zijn eigen lijf (en zijn werkomgeving), voorkomt overbelasting en pijn.
Er zijn algemene ‘regels’ en er zijn toepassingen. Ook voor het schoonmaken zijn er ergonomische aanbevelingen voor een gezonde en veilige werkplek.
Ergonomische aanbevelingen voor schoonmaken
Ergonomisch schoonmaken is oog hebben voor een veilige en gezonder werkplek.
Werkplek
- Trek goede werkhandschoenen aan: bescherm je handen tegen de schoonmaakmiddelen!
- Opgepast met gladde oppervlakken: investeer in degelijke veiligheidsschoenen; die hebben een goede grip.
- Maak komaf met die wiebelige kruk om de ruiten te poetsen. Veilig werkmateriaal (zoals een stevige trapladder) kost een duit, maar voorkomt ongevallen.
- Schoonmaakmiddelen hebben een gebruiksaanwijzing. Lees eerst de dosering voor een adequaat edoch veilig gebruik.
- Neem geregeld pauzes tijdens het werken. Klinkt als muziek in de oren, toch?
- Wissel licht en zwaar werk met elkaar af.
Correcte werkhouding
De ergonomie geeft ook aanbevelingen voor een correcte werkhouding. Een correcte werkhouding voorkomt overbelasting van het lichaam en van de rug. Het zorgt dat je beter, fijner en langer geconcentreerd kan schoonmaken. Je voorkomt er ook vervelende blessures mee aan bijvoorbeeld de arm, pols of nek.
Er wordt nog te weinig aandacht besteed aan een correcte werkhouding. Je weet vaak wel dat je goed moeten zitten om geen last van je rug te krijgen en zo nu en dan een stukje moet lopen om pijntjes te voorkomen. Ergonomisch schoonmaken gaat vaak de mist in bij het bukken en het buigen van de rug.
Nog meer over de correcte werkhouding voor schoonmakers
(tekst gaat verder onder mailchimpformulier)
Ergonomisch schoonmaken door een correcte werkhouding
De ergonomie geeft ook aanbevelingen voor een correcte werkhouding. Een correcte werkhouding voorkomt overbelasting van het lichaam en van de rug.
Staand
Er is zoiets als een correcte basishouding. Bij een correcte basishouding vertoont je rug een duidelijke S-vorm. De schouders trek je lichtjes achteruit.
Zittend
Een S-vorm houden geldt ook voor het zitten. Zorg dat je onderrug een beetje uitgehold is. In tegenstelling tot het populaire geloof is staan minder belastend dan zitten. Doe je taken zo veel mogelijk staand ui. Als je staat en je voert werkzaamheden uit, steun dan met je lichaam tegen een muur of een tafelrand.
Zet je voeten uit elkaar en steun als je dat kan, met je vrije hand.
Werkhoogte
Poets altijd op de juiste werkhoogte of gebruik schoonmaakmateriaal met een lange steel. Het uiteinde van de steel moet tot aan je schouder komen. Zo vermijd je een hoek in je rug. Probeer je rug altijd zo recht mogelijk te houden.
Geen sponpost maar de bekende Swifferstofdoekjes zijn verkrijgbaar met een uitschuifbare steel. Bovendien kan je deze steel in een hoek van 90 graden zetten.
Heffen, bukken en oprapen
Als je het voorwerp kan verschuiven door te duwen of te trekken, doe dat dan. Je vermijdt heffen dan, snap je?
Zak door je knieën en hou je rug recht. Steun altijd met je knie op de grond als je kracht moet zetten. Hou het voorwerp dicht tegen je lichaam.
Ook hier heeft schoonmaakmateriaal met een lange of telescopische steel nut.
Ergonomisch schoonmaken doe je zo!
Dweilen
Het uitwringen van een dweil is rotslecht voor je polsen. Zo voorkom je klachten-
- Zet de emmer op een tafel. Neem de dweil in beide handen, de ene hand boven de andere (dweil is verticaal dan). De onderste hand knijpt de dweil af naar onderen toe.
- Vouw de dweil dubbel. Verplaats je onderste hand naar boven en hou stevig vast.
- Om de dweil uit te wringen, beweeg je ellebogen naar voren.
- Verplaats je beide handen naar onderen en herhaal voor het onderste deel van de dweil.
TOPTIP: Vermijd bukken – draai de aftrekker om om de dweil op het rubber te leggen.
Heffen en oprapen
- Om een emmer op te heffen, zet je je voeten zo dicht mogelijk tegen de emmer. Gebruik je vrije hand als steun op de knie.
- Wil je een microvezeldoek oprapen, zwaai dan je been naar achteren. Hou je rug in de S-vorm als je voorover beweegt. Een andere methode is je ene knie op de grond plaatsen en je bovenarm op de andere knie (die dan gebogen is).
Wassen
- Gebruik de techniek met de knie op de grond ook als je schone was uit de wasmachine haalt.
- Zet je wasmand op werkhoogte om bukken te vermijden. Ook als je was opvouwt, zet je de wasmand best op een tafel naast je.
- Hang de wasdraad ter hoogte van je hoofd. Zo komt je elleboog niet hoger dan je schouder.
- Ga door je knieën bij het heffen van een zware wasmand. De hoek van de wasmand hou je tussen je benen. Bij het dragen hou je je armen in een hoek van 90 graden.
Stofzuigen of stofwissen
Er zijn twee ergonomische manieren om je interieur te stofzuigen of te stofwissen.
De steel van het apparaat moet voldoende hoog zijn. Reik niet te ver om de plaats met het stof te bereiken. Hanteer een ‘korte draaicirkel’. Alleen zo kan je ergonomisch schoonmaken.
- Als je een tapijt stofzuigt en druk moet zetten, gebruik je beide handen om de steel vast te houden.
- Gaat het om laminaat of parket, twee vloeren waar je per definitie voorzichtiger mee moet zijn, hou met één hand de steel vast en met de andere hou je de slang àchter je rug.
- Stofzuigen onder bed of stofwissen met stoffer en blik: Ga op één knie zitten. Ondersteun de onderarm zo veel mogelijk.
- Gedane werk controleren onder het bed: op handen en voeten.
- Plinten afstoffen: met de borstel of steunend op een knie, met de stofdoek. Wissel deze methodes af om je rug te sparen.
- Stofwissen in de hoogte of ramen lappen: gebruik een trapladdertje. Vermijd dat je arm boven je schouder komt. Gebruik desgevallend een wisser met een telescoopsteel.
- Zet voorwerpen die afstoft, zo veel mogelijk op tafelhoogte.
- Schoonmaken van een tafel: Steun met de vrije hand op het tafeloppervlak.
Er is niets zo vervelend als klachten krijgen omdat je schoonmaakt. Let op je basishouding en oefen de bovenstaande tips om overbelasting te voorkomen.
Q: Hoe voorkom jij klachten?
